Seminar Bioinformatika, 27. mart 2019.

• 25. Mart,  2019
• Komentari (0)

Naredni sastanak Seminara biće održan u sredu, 27. marta 2019. u sali 718 Matematičkog fakulteta sa početkom u 18:15.

Predavač: dr sc. med Vladan Čokić, Institut za medicinska istraživanja

Naslov predavanja: ISTRAŽIVANjE POREKLA I SRODSTVA STANOVNIŠTVA NASELjENOG U ŠUMADIJI TOKOM SEOBA U XVIII VEKU KOMBINOVANjEM ARHIVSKE GRAĐE I DNK ANALIZE Y HROMOZOMA

Apstrakt: Naseljavanje prostora između planina Kosmaj i Rudnik u XVIII veku uglavnom potiče od dinarske struje, pre svega iz Sjenice i Pešteri. To  naseljavanje rezultat je Prve, a naročito Druge seobe Srba 1739 godine. Proređeno stanovništvo je održavalo kontakte iz prapostojbine rodbinskim  i kumovskim vezama na širokom prostoru sa retkim naseljima. U napuštena naselja je dolazilo od nekoliko do ne više od desetak porodica. To su  starosedeoci Šumadije i iz svake te porodice nastalo je po 10-20 familija kao velika bratstva. Danas se te stare rođačke veze retko pamte ili su deo nesigurnog predanja. Korišćenjem arhivske građe (deftera, popisa stanovništva, otomanskih i austrijskih poreskih knjiga, crkvenih matičnih knjiga) i DNK analize muškog Y hromozoma obrađeno je 10 bratstava sa oko 150 familija i 300 godina starim korenima na prostoru između planina Kosmaja i Rudnika. Horizontalnim ispitivanjem DNK utvrđene su haplogrupe karakteristične za određena bratstva i srodstvo unutar njih sa zajedničkim poreklom. Vertikalnim ispitivanjem DNK utvrđena je kako stopa mutacije unutar 300 godina starih rodoslovnih stabala tako i nastajanje i migracije haplogrupe do hiljadama godina starog zajedničkog pretka. Ispitivanje zastupljenosti haplogrupa karakterističnih za stanovništvo Šumadije je rađeno na osnovu rodoslovnih stabala i broja familija unutar bratstva, a ne uobičajenim metodama slučajnog uzorka sa geografskim odrednicama. Na ovaj način izbegnuto je preklapanje uzoraka iz istog bratstva sa različitim patronimijama (prezimenima). Utvrđene haplogrupe u Šumadiji su zatim poređene sa haplogrupama u Srbiji, Balkanu i ostalim slovenskim zemljama. Predstavljena studija je pokazala široku srodnost na ispitivanom području sa zanemarivanjem rođačkih veza po ženskoj liniji i tolerisanjem starih rođačkih veza po muškoj liniji.

Podaci o predavaču: dr sc. med Vladan Čokić je naučni savetnik na Institutu za medicinska istraživanja, rukovodilac Grupe za molekularnu onkologiju tog instituta kao i nacionalnog projekta "Ispitivanje patogeneze hematoloških maligniteta" Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja.

---